Hæc est enim vere domus oratiónis, visibílibus ædifíciis adumbráta; templum habitationis glóriæ tuæ, sedes incommutábilis veritátis, sanctuárium ætérnæ caritátis...

Deus, qui nobis per síngulos annos hujus sancti templi tui consecratiónis réparas diem, et sacris semper mystériis repæséntas incólumes: exáudi preces pópuli tui, et præsta; ut, quisquis hoc templum benefícia petitúrus ingréditur, cuncta se impetrásse lætétur. Per Dóminum.

Deus, refúgium nostrum et virtus: adésto piis Ecclésiæ tuæ précibus, auctor ipse pietátis, et præsta; ut, quod fidéliter pétimus, efficáciter consequámur. Per Dóminum.

Deus, qui nos beáti Theodóri Mártyris tui confessióne gloriósa circúmdas et prótegis: præsta nobis ex ejus imitatióne profícere, et oratióne fulcíri. Per 

Dóminum.

... It is well to consider attentively the classic conception of the dedicatio. We modems, absorbed by the idea of practical utility, erect places of worship chiefly because the needs of the population require it. They are inaugurated with a religious rite, suggested by the ritual, but this is often regarded as a secondary matter, and though it is not omitted is certainly not the primary consideration. The Church-- we are apt to think-- exists for the people. 

In the eyes of the ancients the position was quite different. The Church existed for God. Without any thought of public utility, the altar and the temple were votive gifts offered to the divinity through a sacred and official rite which dedicated them to him-- Dedicatio. In many classical temples the people did not enter into the sanctuary inhabited by the divinity, and the altar of sacrifice stood outside at the top of a flight of steps.

In the early Middle Ages at Rome, Ravenna, Milan and Bologna, several basilicas were grouped together or at a short distance one from another, as was especially the case in Benedictine Abbeys. The number of these holy places did not arise from any need on the part of the population, they merely had a votive character. The Lombards multiplied churches and oratories all over the country, and to this day there are to be found in the ancient cities of Italy a quantity of religious buildings which were certainly not erected for the convenience of the population, for the limited proportions of some of these chapels did not admit of the presence of many worshippers.

The founders of these oratories could only have had one object in view. This was the ancient intention of making an offering, a dedicatio. All those sacred buildings, altars and chapels represent munera, monuments or votive gifts presented to the majesty of God in thanksgiving for his benefits, or in memory of some saint. We may quote here in honour of the Basilica of the Saviour the Leonine verses which adorned the papal throne erected within the apse of the Lateran:

 

HAEC • EST • PAPALIS • SEDES • ET • PONTIFICALIS

PRAESIDET • ET • CHRISTI • DE * IVRE * VICARIVS • ISTI

ET • QVIA • IVRE • DATVR • SEDES • ROMANA • VOCATVR

NEC • DEBET • VERE • NISI • SOLVS * PAPA • SEDERE

ET • QVIA • SVBLIMIS • AUI • SVBDVNTVR • IN • IMIS

This is the Papal and Pontifical throne whence the Vicar of Christ rules according to his right. It is also called the Roman See rightfully established, whereon the Pope alone may sit. As this is the greatest of all thrones, all others must be subject to it.

Today is the feast of the Dedication of the Archbasilica of the Most Holy Savior and of Saints John the Baptist and Saint John the Evangelist at the Lateran, the Mother and Head of all the churches of the City and the world, the Lateran Basilica. It is the 22nd Sunday post Pentecosten and the 2nd of November, and is also the feast of the Martyr Saint Theodore, whose Mass is Laetabitur iustus in Domino. I began with a passage from the Blessed Ildefonso Schuster's Liber Sacramentorum for today's feast, and added the lovely Olivier Messiaen because the patronal feast of the Lateran Basilica is celebrated on the feast of the Transfiguration of Our Blessed Lord, August 6. 

The page of the Schola Sainte-Cécile for today is here. The libellus for Holy Mass is here, and that for Vespers and Benediction of the Most Blessed Sacrament here; the texts for the commemoration of the 22nd Sunday are here. 

The Roman Martyrology today, for tomorrow November 10, the 4th day before the Ides. 

Introitus. Gen. 28, 17. Terríbilis est locus iste: hic domus Dei est et porta cœli: et vocábitur aula Dei. Ps. 83, 2-3. Quam dilecta tabernácula tua, Dómine virtútum, concupíscit, et déficit ánima mea in átria Dómini. ℣. Glória Patri.

Kyrie, Gloria.

Oratio. Deus, qui nobis per síngulos annos hujus sancti templi tui consecratiónis réparas diem, et sacris semper mystériis repæséntas incólumes: exáudi preces pópuli tui, et præsta; ut, quisquis hoc templum benefícia petitúrus ingréditur, cuncta se impetrásse lætétur. Per Dóminum.

Oratio. Deus, refúgium nostrum et virtus: adésto piis Ecclésiæ tuæ précibus, auctor ipse pietátis, et præsta; ut, quod fidéliter pétimus, efficáciter consequámur. Per Dóminum.

Oratio. Deus, qui nos beáti Theodóri Mártyris tui confessióne gloriósa circúmdas et prótegis: præsta nobis ex ejus imitatione profícere, et oratióne fulcíri. Per Dóminum.

Léctio libri Apocalýpsis beáti Joánnis Apóstoli.
Apoc. 21, 2-5.
In diébus illis: Vidi sanctam civitátem Jerúsalem novam descendentem novam descendéntem de cœlo a Deo, parátam sicut sponsam ornátam viro suo. Et audívi vocem magnam de throno dicéntem: Ecce tabernáculum Dei cum homínibus, et habitábit cum eis. Et ipsi pópulus ejus erunt, et ipse Deus cum eis erit eórum Deus: et abstérget Deus omnem lácrimam ab óculis eórum: et mors ultra non erit, neque luctus neque clamor neque dolor erit ultra, quia prima abiérunt. Et dixit, qui sedébat in throno: Ecce, nova fácio ómnia.

Graduale. Locus iste a Deo factus est, inæstimábile sacraméntum, irreprehensíbilis est. ℣. Deus, cui astat Angelórum chorus, exáudi preces servórum tuórum.

Allelúja, allelúja. ℣. Ps. 137, 2. Adorábo ad templum sanctum tuum: et confitébor nómini tuo. Allelúja.

Sequentia. From the patrimony of the Church of Paris, composed by the venerable Adam of Saint-Victor; the plainchant was composed anew, for better or worse, in the 18th century by Abbé d’Haudimont, maître de chapelle of the Cathedral of Châlons-sur-Saône and then of Notre-Dame de Paris and of Saint-Germain L’Auxerrois (before 1790).

IERVSALEM et Sion fíliæ,
Cœtus omnis fidélis cúriæ,
Melos pangant jugis lætítiæ.
Allelúia.

CHRISTVS enim norma justítiæ
Matrem nostram despónsat hódie,
Quam de lacu traxit misériæ
Ecclésiam.

HANC sánguinis et aquæ múnere,
Dum pénderet in crucis árbore,
De próprio prodúxit látere
Deus homo.

FORMARETVR ut sic Ecclésia,
Figurátur in prima fémina,
Quæ de costis Adæ est édita
Mater Eva.

EVA fuit novérca pósteris;
Hæc est mater elécti géneris,
Vitæ portus, ásylum míseris,
Et tutéla.

HÆC est cymba qua tuti véhimur;
Hoc ovíle quo tecti cóndimur;
Hæc cólumna, qua firmi nítimur
Veritátis.

O sólemnis festum lætítiæ,
Quo únitur Christus Ecclésiæ,
In quo nostræ salútis núptiæ
Celebrántur.

IVSTIS inde solvúntur præmia,
Lapsis autem donátur vénia,
Et sanctórum augéntur gáudia
Angelórum.

AB æterno fons sapiéntiæ,
Intúitu solíus grátiæ,
Sic prævídit in rerum série
Hæc futúra.

CHRISTVS jungens nos suis núptiis,
Recréatos veris delíciis,
Intéresse fáciat gáudiis
Electórum.

Amen.

✠ Sequéntia sancti Evangélii secúndum Lucam.
Luc. 19, 1-10.
In illo témpore: Ingréssus Jesus perambulábat Jéricho. Et ecce, vir nómine Zachǽus: et hic princeps erat publicanórum, et ipse dives: et quærébat vidére Jesum, quis esset: et non póterat præ turba, quia statúra pusíllus erat. Et præcúrrens ascéndit in arborem sycómorum,
ut vidéret eum; quia inde erat transitúrus. Et cum venísset ad locum, suspíciens Jesus vidit illum, et dixit ad eum: Zachǽe, féstinans descénde; quia hódie in domo tua opórtet me manére. Et féstinans descéndit, et excépit illum gaudens. Et cum vidérent omnes, murmurábant, dicéntes, quod ad hóminem peccatórem divertísset. Stans autem Zachǽus, dixit ad Dóminum: Ecce, dimídium bonórum meórum, Dómine, do paupéribus: et si quid áliquem defraudávi, reddo quádruplum. Ait Jesus ad eum: Quia hódie salus dómui huic facta est: eo quod et ipse fílius sit Abrahæ. Venit enim Fílius hóminis quǽrere et salvum fácere, quod períerat.

Credo.

Offertorium. 1. Paral. 29, 17 et 18. Dómine Deus, in simplicitáte cordis mei lætus óbtuli univérsa; et pópulum tuum, qui repertus est, vidi cum ingénti gáudio: Deus Israël, custódi hanc voluntátem, allelúja.

Secreta. Annue, quǽsumus, Dómine, précibus nostris: ut, dum hæc vota præséntia réddimus, ad ætérna prǽmia, te adjuvánte, perveníre mereámur. Per Dóminum.

Secreta. Da, miséricors Deus: ut hæc salutáris oblátio et a própriis nos reátibus indesinénter expédiat, et ab ómnibus tueátur advérsis. Per Dóminum.

Secreta. Súscipe, Dómine, fidélium preces cum oblatiónibus hostiárum: et, intercedénte beáto Theodóro Mártyre tuo, per hæc piæ devotiónis offícia ad cœléstem glóriam transeámus. Per Dóminum.

Praefatio in Dedicatione.

Vere dignum et justum est, æquum et salutáre, nos tibi semper et ubíque grátias ágere: Dómine sancte, Pater omnípotens, ætérne Deus; Qui hanc oratiónis domum, quam ædificávimus, bonórum ómnium largítor inhábitas, et Ecclésiam quam ipse fundasti, incessábili operatióne sanctíficas. Hæc est enim vere domus oratiónis, visibílibus ædifíciis adumbráta; templum habitationis glóriæ tuæ, sedes incommutábilis veritátis, sanctuárium ætérnæ caritátis. Hæc est arca, quæ nos a mundi eréptos dilúvio in portum salútis indúcit. Hæc est dilécta et única sponsa, quam acquisívit Christus sánguine suo: quam vivíficat spíritu suo: cujus in sinu renáti per grátiam tuam, lacte verbi páscimur, pane vitæ roborámur, misericórdiæ tuæ subsídiis confovémur. Hæc fidéliter in terris, sponso adjuvánte, mílitat, et perénniter in cælis, ipso coronante, triúmphat. Et ídeo cum Angelis et Archángelis, cum Thronis et Dominatiónibus, cumque omni milítia cæléstis exércitus, hymnum glóriæ tuæ cánimus, sine fine dicéntes:

Sanctus, Benedictus, Agnus Dei.

Communio. Matth. 21, 13. Domus mea domus oratiónis vocábitur, dicit Dóminus: in ea omnis, qui pétii, accipit; et qui quærit, invénit; et pulsánti aperiétur. 

Postcommunio. Deus, qui de vivis et electis lapídibus ætérnum majestáti tuæ prǽparas habitáculum: auxiliáre pópulo tuo supplicánti; ut, quod Ecclésiæ tuæ corporálibus próficit spátiis, spirituálibus amplificétur augméntis. Per Dóminum.

Postcommunio. Súmpsimus, Dómine, sacri dona mystérii, humiliter deprecántes: ut, quæ in tui commemoratiónem nos fácere præcepísti, in nostræ profíciant infirmitátis auxílium: Qui vivis et regnas.

Postcommunio. Præsta nobis, quǽsumus, Dómine: intercedénte beáto Theodóro Mártyre tuo; ut, quod ore contíngimus, pura mente capiámus. Per Dóminum.

✠   ✠   ✠

The Mass of the 22nd Sunday post Pentecosten, Si iniquitates observaveris Domine.

Introitus. Ps. 129, 3-4. Si iniquitátes observáveris, Dómine: Dómine, quis sustinébit? quia apud te propitiátio est, Deus Israël. Ps. ibid., 1-2. De profúndis clamávi ad te, Dómine: Dómine, exáudi vocem meam. ℣. Glória Patri.

Kyrie, Gloria.

Oratio. Deus, refúgium nostrum et virtus: adésto piis Ecclésiæ tuæ précibus, auctor ipse pietátis, et præsta; ut, quod fidéliter pétimus, efficáciter consequámur. Per Dóminum.

Léctio Epístolæ beáti Pauli Apóstoli ad Philippénses.
Philipp, 1, 6-11.
Fratres: Confídimus in Dómino Jesu, quia, qui cœpit in vobis opus bonum, perfíciet usque in diem Christi Jesu. Sicut est mihi justum hoc sentíre pro ómnibus vobis: eo quod hábeam vos in corde, et in vínculis meis, etin defensióne, et confirmatióne Evangélii, sócios gáudii mei omnes vos esse. Testis enim mihi est Deus, quómodo cúpiam omnes vos in viscéribus Jesu Christi. Et hoc oro, ut cáritas vestra magis ac magis abúndet in sciéntia et in omni sensu: ut probétis potióra, ut sitis sincéri et sine offénsa in diem Christi, repléti fructu justítiæ per Jesum Christum, in glóriam et laudem Dei.

Graduale. Ps. 132, 1-2. Ecce, quam bonum et quam jucúndum, habitáre fratres in unum. ℣. Sicut unguéntum in cápite, quod descéndit in barbam, barbam Aaron.

Allelúja, allelúja. ℣. Ps. 113, 11. Qui timent Dóminum sperent in eo: adjútor et protéctor eórum est. Allelúja.

✠ Sequéntia sancti Evangélii secúndum Matthǽum.
Matth. 22, 15-21.
In illo témpore: Abeúntes pharisǽi consílium iniérunt, ut cáperent Jesum in sermóne. Et mittunt ei discípulos suos cum Herodiánis, dicéntes: Magíster, scimus, quia verax es et viam Dei in veritáte doces, et non est tibi cura de áliquo: non enim réspicis persónam hóminum: dic ergo nobis, quid tibi vidétur, licet censum dare Cǽsari, an non? Cógnita autem Jesus nequítia eórum, ait: Quid me tentátis, hypócritæ? Osténdite mihi numísma census. At illi obtulérunt ei denárium. Et ait illis Jesus: Cujus est imágo hæc et superscríptio? Dicunt ei: Cǽsaris. Tunc ait illis: Réddite ergo, quæ sunt Cǽsaris, Cǽsari; et, quæ sunt Dei, Deo. 

Credo.

Offertorium. Esth. 14, 12 et 13. Recordáre mei, Dómine, omni potentátui dóminans: et da sermónem rectum in os meum, ut pláceant verba mea in conspéctu príncipis.

Secreta. Da, miséricors Deus: ut hæc salutáris oblátio et a própriis nos reátibus indesinénter expédiat, et ab ómnibus tueátur advérsis. Per Dóminum.

Præfatio de Sanctissima Trinitate.

Sanctus, Benedictus, Agnus Dei.

Communio. Ps. 16, 6. Ego clamávi, quóniam exaudísti me, Deus: inclína aurem tuam et exáudi verba mea.

Postcommunio. Súmpsimus, Dómine, sacri dona mystérii, humíliter
deprecántes: ut, quæ in tui commemoratiónem nos fácere præcepísti, in nostræ profíciant infirmitátis auxílium: Qui vivis et regnas.

✠   ✠   ✠

Concéde, miséricors Deus, fragilitáti nostræ præsídium; ut, qui sanctæ Dei Genitrícis memóriam ágimus; intercessiónis ejus auxílio, a nostris iniquitátibus resurgámus. Per Christum Dóminum nóstrum.

Deus, a quo sancta desidéria, recta consília, et justa sunt ópera: da servis tuis illam, quam mundus dare non potest, pacem; ut et corda nostra mandátis tuis dédita, et hóstium subláta formídine, témpora sint tua protectióne tranquílla. Per Dóminum.

Deus, qui caritátis dona per grátiam Sancti Spíritus tuórum fidélium córdibus infudísti: da fámulis et famulábus tuis, pro quibus tuam deprecámur cleméntiam, salútem mentis et córporis; ut te tota virtúte díligant, et quæ tibi plácita sunt, tota dilectióne perfíciant. Per Dóminum.

Laus Deo Virginique Matri