Ne terreámini ab his, qui occídunt corpus, et post hæc non habent ámplius quid fáciant... timéte eum, qui, postquam occíderit, habet potestatem mittere in gehénnam...

 




Today is the feast of Saint Dionysius, Saint Denis, the first Bishop of Paris, once thought to have been the Areopagita himself (as can be read in the lessons at Matins), and his companions (his diacona twega, as the entry in the Old English Martyrology reads; 'his two deacons') Saint Rusticus and Saint Eleutherius. At Barroux, the Requiem Mass will be sung, offered for relations, friends, and benefactors. Saint-Eugène will also live-stream Holy Mass; am fairly sure, though, that I saw that the Solemn High Mass of Saint Denis will be sung on Sunday. Can't recall from last year whether the Mass proper to the Church of Paris is or is not identical to Sapientiam sanctorum narrent populi, given in the Missale Romanum.

Hunted about, and found this page about the Mass of the feast from last year at the website of the Schola Sainte-C. and also this one, describing the Mass of the Invention of the Relics sung April 22 2020-- I don't know if it is not sung annually or if I didn't search thoroughly enough or....  In any case, the Mass of the feast is proper in Paris; have added the texts infra (although, as I mentioned, the solemn Mass will be sung Sunday). It is considered today that Saint Rusticus was a priest and Saint Eleutherius a deacon.



Lectio 4
Dionysius Atheniensis, unus ex Areopagitis judicibus, vir fuit omni doctrinæ genere instinctus. Qui cum adhuc in Gentilitatis errore versaretur, eo die quo Christus Dominus cruci affixus est, solem præter naturam defecisse animadvertens, exclamasse traditur: Aut Deus naturæ patitur, aut mundi machina dissolvetur. Sed cum Paulus Apostolus veniens Athenas, et in Areopagum ductus, rationem reddidisset ejus doctrinæ quam prædicabat, affirmans Christum Dominum resurrexisse, et mortuos omnes in vitam redituros esse: cum alii multi, tum ipse Dionysius in Christum credidit.

R. Sancti tui, Dómine, mirábile consecúti sunt iter, serviéntes præcéptis tuis, ut inveniréntur illǽsi in aquis válidis:
* Terra appáruit árida: et in Mari Rubro via sine impediménto.
V. Quóniam percússit petram, et fluxérunt aquæ, et torréntes inundavérunt.
R. Terra appáruit árida: et in Mari Rubro via sine impediménto.

 

Lectio 5
Itaque et baptizatus est ab Apostolo, et Atheniensium ecclesiæ præfectus. Qui cum postea Romam venisset, a Clemente Pontifice missus est in Galliam prædicandi Evangelii causa. Quem Lutétiam usque Parisiorum Rusticus presbyter, et Eleutherius diaconus prosecuti sunt: ubi a Fescennio præfecto, quod multos ad christianam religionem convertisset, ipse cum sociis virgis cæsus est: cumque in prædicatione christianæ fidei constantissime perseveraret, in craticulam subjecto igne injicitur, multisque præterea suppliciis una cum sociis cruciatur.

R. Vérbera carníficum non timuérunt Sancti Dei, moriéntes pro Christi nómine:
* Ut herédes fíerent in domo Dómini.
V. Tradidérunt córpora sua propter Deum ad supplícia.
R. Ut herédes fíerent in domo Dómini.

Lectio 6
Sed ea tormentorum genera omnibus forti ac libenti animo perferentibus Dionysius annum agens supra centesimum, cum reliquis securi percutitur septimo Idus Octobris. De quo illud memoriæ proditum est, abscissum suum caput sustulisse, et progressum ad duo millia passuum in manibus gestasse. Libros scripsit admirabiles, ac plane cælestes, de divinis nominibus, de cælesti et ecclesiastica hierarchia, de mystica theologia, et alios quosdam.

R. Tamquam aurum in fornáce probávit eléctos Dóminus, et quasi holocáusti hóstiam accépit illos: et in témpore erit respéctus illórum:
* Quóniam donum et pax est eléctis Dei.
V. Qui confídunt in illum, intélligent veritátem, et fidéles in dilectióne acquiéscent illi.
R. Quóniam donum et pax est eléctis Dei.
V. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
R. Quóniam donum et pax est eléctis Dei.

Lectio 7
Léctio sancti Evangélii secúndum Lucam.
Luc 21:9-19.
In illo témpore: Dixit Jesus discípulis suis: Cum audiéritis prǽlia, et seditiónes, nolíte terréri: opórtet primum hæc fíeri, sed nondum statim finis. Et réliqua.

Homilía sancti Gregórii Papæ.
Homilia 35. in Evangel.
Dóminus ac Redémptor noster peritúri mundi præcurréntia mala denúntiat, ut eo minus pertúrbent veniéntia, quo fúerint præscíta. Minus enim jácula fériunt, quæ prævidéntur: et nos tolerabílius mundi mala suscípimus, si contra hæc per præsciéntiae clípeum munímur. Ecce enim dicit: Cum audiéritis prǽlia et seditiónes, nolíte terréri: opórtet enim primum hæc fíeri, sed nondum statim finis. Pensánda sunt verba Redemptóris nostri, per quæ nos áliud intérius, áliud extérius passúros esse denúntiat; bella quippe ad hostes pértinent, seditiónes ad cives. Ut ergo nos índicet intérius exteriúsque turbári, áliud nos fatétur ab hóstibus, áliud a frátribus pérpeti.

R. Propter testaméntum Dómini, et leges patérnas, Sancti Dei perstitérunt in amóre fraternitátis:
* Quia unus fuit semper spíritus in eis, et una fides.
V. Ecce quam bonum et quam jucúndum habitáre fratres in unum.
R. Quia unus fuit semper spíritus in eis, et una fides.

Lectio 8
Sed his malis præveniéntibus, quia non statim finis sequátur, adjúngit: Surget gens contra gentem, et regnum advérsus regnum: et terræmótus magni erunt per loca, et pestiléntiæ, et fames, terrorésque de cælo: et signa magna erunt. Última tribulátio multis tribulatiónibus prævenítur: et per crebra mala, quæ prævéniunt, indicántur mala perpétua, quæ subsequéntur. Et ídeo post bella et seditiónes non statim finis: quia multa debent mala præcúrrere, ut malum váleant sine fine nuntiáre.

R. Sancti mei, qui in carne pósiti, certámen habuístis:
* Mercédem labóris ego reddam vobis.
V. Veníte benedícti Patris mei, percípite regnum.
R. Mercédem labóris ego reddam vobis.
V. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
R. Mercédem labóris ego reddam vobis.

Lectio 9
Sed cum tot signa perturbatiónis dicta sint, opórtet, ut eórum consideratiónem bréviter per síngula perstringámus: quia necésse est, ut ália e cælo, ália e terra, ália ab eleméntis, ália ab homínibus patiámur. Ait enim: Surget gens contra gentem, ecce perturbátio hóminum: erunt terræmótus magni per loca, ecce respéctus iræ désuper: erunt pestiléntiæ ecce inæquálitas córporum: erit fames, ecce sterílitas terræ: terrorésque de cælo et tempestátes, ecce inæquálitas áëris. Quia ergo ómnia consummánda sunt, ante consummatiónem ómnia perturbántur: et qui in cunctis delíquimus, in cunctis ferímur: ut impleátur quod dícitur, Et pugnábit pro eo orbis terrárum contra insensátos.



Te Deum.


Yes, M le Curé is celebrating the Mass Sapientiam Sanctorum narrent populi today. And he is commemorating the Confessor Saint John Leonardi, who I had managed to overlook, ahem, until now.

[Paris Introitus. Annunciate * inter gentes quóniam omnes dii géntium dæmónia, Dóminus autem cœlos fecit. Ps. Cantáte Dóminum cánticum novum: * cantáte Dómino omnis terra. V/. Glória Patri.

Introitus. Eccli. 44, 15 et 14. Sapiéntiam Sanctórum narrent pópuli, et laudes eórum núntiet ecclésia: nómina autem eórum vivent in sǽculum sǽculi. Ps. 32, 1. Exsultáte, justi, in Dómino: rectos decet collaudátio. V. Glória Patri.





Kyrie, Gloria.

[Paris Oratio. Deus,
 qui hodiérna die beátum Dionysium Mártyrem tuum atque Pontíficem virtúte constántiæ in passióne roborásti, quique illi, ad prædicándum géntibus glóriam tuam, Rústicum et Eleuthérium sociáre dignátus es: tribue nobis, quæsumus; ex eórum imitatióne pro amóre tuo próspera mundi despícere, et nulla eius advérsa formidáre. Per Dóminum.

Oratio. Deus, qui hodiérna die beátum Dionýsium, Mártyrem tuum atque Pontíficem, virtúte constantiæ in passióne roborásti, quique illi, ad prædicándum géntibus glóriam tuam, Rústicum et Eleuthérium sociáre dignátus es: tríbue nobis, quǽsumus; eórum imitatióne, pro amóre tuo próspera mundi despícere, et nulla ejus advérsa formidáre. Per Dóminum.

Oratio. Deus, qui beátum Ioánnem Confessórem tuum ad fidem in géntibus propagándam mirabíliter excitáre dignátus es, ac per eum in erudiéndis fidélibus novam in Ecclésia tua famíliam congregásti: da nobis fámulis tuis; ita eius institútis profícere, ut prǽmia consequámur ætérna. Per Dominum.

Léctio Actuum Apostolórum.
Act. 17, 22-34.

In diébus illis: Stans Paulus in médio Areopági, ait: Viri Atheniénses, per ómnia quasi superstitiosióres vos vídeo. Prætériens enim et videns simulácra vestra, invéni et aram, in qua scriptum erat: Ignóto Deo. Quod ergo ignorántes cólitis, hoc ego annúntio vobis. Deus, qui fecit mundum et ómnia, quæ in eo sunt, hic cœli et terræ cum sit Dóminus, non in manufáctis templis hábitat, nec mánibus humánis cólitur índigens áliquo, cum ipse det ómnibus vitam et inspiratiónem et ómnia: fecítque ex uno omne genus hóminum inhabitáre super univérsam fáciem terræ, defíniens statúta témpora et términos habitatiónis eórum, quǽrere Deum, si forte attréctent eum aut invéniant, quamvis non longe sit ab unoquóque nostrum. In ipso enim vívimus et movémur et sumus: sicut et quidam vestrórum poëtárum dixérunt: Ipsíus enim et genus sumus. Genus ergo cum simus Dei, non debémus æstimáre auro aut argénto aut lápidi, sculptúræ artis et cogitatiónis hóminis Divínum esse símile. Et témpora quidem hujus ignorántia despíciens Deus, nunc annúntiat homínibus, ut omnes úbique pœniténtiam agant, eo quod státuit diem, in quo judicatúrus est orbem in æquitáte, in viro, in quo statuit, fidem præbens ómnibus, súscitans eum a mórtuis. Cum audíssent autem resurrectiónem mortuórum, quidam quidem irridébant, quidam vero dixérunt: Audiámus te de hoc íterum. Sic Paulus exívit de médio eórum. Quidam vero viri adhæréntes ei, credidérunt: in quibus et Dionýsius Areopagíta, et múlier nómine Dámaris, et álii cum eis.

[Paris Graduale. Glória * vestra sumus, sicut et vos nostra, in die Dómini nostri Jesu Christi. V/. Opus meum vos estis in Dómino; nam in Christo Jesu per Evangélium * ego vos génui.


Graduale. Ps. 123, 7-8. Anima nostra, sicut passer, erépta est de láqueo venántium. V. Láqueus contrítus est, et nos liberáti sumus: adjutórium nostrum in nómine Dómini, qui fecit cœlum et terram.




[Paris Alleluia, allelúia. V/. 
Beátus vir sanctus Dionysius, urbis Parisiénsis epíscopus, martyrii corónam méruit, quem suscepérunt Angeli atque Archángeli, Throni, Dominatiónes * et Virtútes. Alleluia.

Allelúja, allelúja. V. Ps. 67, 4. Justi epuléntur, et exsúltents in conspéctu Dei: et delecténtur in lætítia. Allelúja.





The Sequence is attributed to Robert II the Pious (972-1031); it was not said today.

Gaude prole, Græcia,
Gloriétur Gállia
Patre Dionysio.

Exsúltet ubérius
Felíci Parísius
Illústris martyrio.

Dies festus ágitur
Quo trium recólitur
Mártyrum victória:

Quorum patrocínio
Tota gaudet régio,
Regni stat poténtia.

Juxta patrem pósiti,
Bellatóres ínclyti,
Digni sunt memória.

Sed illum præcípue
Récolit assídue
Regális Ecclésia.

Hic a summo Præsule
Diréctus in Gálliam,
Non gentis incrédulæ
Verétur insániam.

Gallórum Apóstolus
Vénerat Lutétiam,
Quam tenébat súbdolus
Hostis velut própriam.

Hic constrúcto Christo templo,
Verbo docet et exémplo,
Corúscat miráculis.

Turba credit, error cedit,
Fides crescit, et claréscit
Nomen tanti præsulis.

His audítis, fit insánus
Imperátor inhumánus,
Mittítque Fescénnium,

Qui pastórem animárum,
Fide, vita, signis clarum,
Trahat ad supplícium.

Infliguntur seni pœnæ,
Flagra, carcer, et caténæ;
Invícta sed constántia
Torménta vincit ómnia.

Recordátus emensórum,
Fortis athléta, labórum,
Per nova gandens prælia,
Ætérna quærit præmia.

Immolati vir beátus
Agni carne saginátus,
Et præsénti roborátus,
Ad certámen númine.

Quam sermóne prædicávit,
Mille signis quam probávit,
Hanc signáre festinávit
Fuso fidem sánguine.

Prodit Martyr conflictúrus:
Sub secúri stat secúrus;
Ferit lictor
Sicque victor
Consummátur gládio.

Se cadáver mox erexit;
Truncus truncum caput vexit;
Quod feréntem huc diréxit
Angelórum légio.
Tam præclára pássio
Répleat nos gáudio.

Amen. Allelúia.

+ Sequéntia sancti Evangélii secúndum Lucam.
Luc. 12, 1-8.

In illo témpore: Dixit Jesus discípulis suis: Attendite a ferménto pharisæórum, quod est hypócrisis. Nihil autem opértum est, quod non revelétur: neque abscónditum, quod non sciátur. Quóniam, quæ in ténebris dixístis, in lúmine dicántur: et quod in aurem locúti estis in cubículis, prædicábitur in tectis. Dico autem vobis amícis meis: Ne terreámini ab his, qui occídunt corpus, et post hæc non habent ámplius quid fáciant. Osténdam autem vobis, quem timeátis: timéte eum, qui, postquam occíderit, habet potestatem mittere in gehénnam. Ita dico vobis: hunc timéte. Nonne quinque pásseres véneunt dipóndio, et unus ex illis non est in oblivióne coram Deo? Sed et capílli cápitis vestri omnes numeráti sunt. Nolíte ergo timére: multis passéribus pluris estis vos. Dico autem vobis: Omnis, quicúmque conféssus fúerit me coram homínibus, et Fílius hóminis confitébitur illum coram Angelis Dei.

The Credo is said today.

[Paris Offertorium. Tradídimus * vobis non solum Evangélium Dei, sed étiam ánimas nostras: quóniam caríssimi nobis facti estis.

Offertorium. Ps. 149, 5-6. Exsultábunt Sancti in glória, lætabúntur in cubílibus suis: exaltatiónes Dei in fáucibus eórum, allelúja.





[Paris Secreta. Glóriam tibi, Dómine, et lætítiam nobis salutáris tui reddat sacrifícium solémne, quod tibi hac sacra die offerimus, gaudéntes et congratulántes sanctis Martyribus tuis, quibus gáudium fuit immolári supra sacrifícium et obséquium fídei nostræ. Per Dóminum.

Secreta. Obláta tibi, Dómine, múnera pópuli tui, pro tuórum honóre Sanctórum, súscipe propítius, quǽsumus: et eórum nos intercessióne sanctífica. Per Dóminum.

Secreta. Súscipe, Dómine, oblatiónem mundam salutáris hóstiæ: et præsta; ut, intercedénte beáto Ioánne Confessóre tuo, úbique géntium iúgiter offerátur. Per Dóminum.

There is a Praefatio for the feast in the Proprium Parisiense. 

Vere dignum et justum est, æquum et salutáre, nos tibi semper et ubíque gratias ágere: Dómine sancte, Pater omnípotens, ætérne Deus; Qui nos secúndum misericórdiam tuam magnam, de ténebris ad lucem vocáre dignátus es, et de potestáte sátanæ eréptos, in fílios adoptiónis assúmere. Tua enim, Dómine, misericórdia tua grátia, verbum fídei in nobis Mártyrum tuórum labóre seminátum est, et sánguine fœcundátum. Nunc ergo, Pater sancte, confírma hoc quod operátus es in nobis, et gregem istum; quem Fílio tuo donásti, consérva tuæ virtútis auxílio: ut sanctificátum in veritáte, perféctum in unitáte, consummáre dignéris in glória; per eúmdem Christum Dóminum nostrum. Per quem majestátem tuam treméntes adórant Angeli et omnes Spirítuum cæléstium chori sócia exsultatióne concélebrant. Cum quibus et nostras voces ut admítti júbeas deprecámur, súpplici confessióne dicéntes:

Sanctus, Agnus Dei.

[Paris Communio. In benedictióne * justórum exaltábitur cívitas, et nomen eórum vivet in generatióne.

Communio. Luc. 12, 4. Dico autem vobis amicis meis: Ne terreámini ab his, qui vos persequúntur.





[Paris Postcommunio. Deus, qui beáti Dionysii ministério eam nobis grátiam contulísti, ut ex infidélibus fidéles, ex peccatóribus justi efficerémur: concéde, quæsumus ; ut ejus et sociórum patrocínio adjúti, viam mandatórum tuórum sine offensióne currámus. Per Dóminum.

Postcommunio. Sumptis, Dómine, sacraméntis, quǽsumus: ut, intercedéntibus beátis Martýribus tuis Dionýsio, Rústico et Eleuthério, ad redemptiónis ætérnæ proficiamus augméntum. Per Dóminum.

Postcommunio. Pretiósi córporis, et sánguinis tui sacris refécti mystériis, Dómine, adprecámur: ut beáti Ioánnis Confessóris tui exémplo, studeámus confitéri quod crédidit, et ópere exercére quod dócuit: Qui vivis.

The monophonic, unmeasured conductus Veste nuptiali. The tenor Christopher O'Gorham sings this on the album Conductus II; a duration as sung of 2:49.  

The complete title of that conductus project is 'Cantum pulchriorem invenire: Thirteenth-Century Music and Poety'; the title of Dr Everist's book, Discovering Mediaeval Song, is simply an English version of that Latin phrase, which is from some 12th or 13th century text, more or less about conductus, mentioned in the first pages of the Everist and alas not retained in my poor head. 

Veste nuptiali
Splendore figurali,
Non tam corporali
Quam habitu mentali
Nuptias introeas;
Sic fulgeas ut sedeas
In sede speciali,
Caveas, ut habeas
In habitu te tali,
Quod non exeas
De domo pulsus regali.
Virgo clamat foris
In tenebris meroris;
Vana vox clamoris
Non est mentis sed oris;
Ei clausa ianua,
Nam fatua cum vacua
Stat lampade splendoris;
Non, sua, sat mutua,
Prudens plena timoris,
Ne residua
Non sufficiens liquoris.
Germen sine flore,
Famis sine dulcore,
Vas sine liquore,
Vox est sine stentore;
Sed que cum lampadibus
Ardentibus in manibus
In operum candore,
Foribus patentibus
Intrant absque clamore,
Cibus talibus
Refici mente non ore.


The English version of Dr Lena Wahlgren-Smith.



In wedding garment
Of figurative splendour,
Not so much in bodily
As in spiritual apparel,
May you enter the wedding feast;
May you shine in such a way that you sit
In the special seat,
And beware that you behave
Yourself in such a manner,
That you are not
Driven out from the royal home.
The virgin clamours out of doors
In the darkness of sorrow;
Her vain voice of clamouring
Is not of the soul but of the mouth;
To her the door is shut,
For foolish, with her own lamp
Empty of light, she stands;
With enough for herself but not to share,
The prudent (virgin) is fearful
That what remains of the oil
Will not be sufficient.
A twig without flower,
Hunger without sweetness,
A vessel without liquid,
Is a voice without a sound;
But those virgins who with lamps
Burning, in their hands,
In the brightness of works,
Through open doors,
Enter without clamour,
And the food (given) to such
Is refreshment to the soul, not the mouth.









LDVM













Christopher O'Gorman, Missa Requiem aeternam, Missa Annunciate inter gentes, Proprium Parisiense

Comments