Generátio mala et adúltera signum quærit: et signum non dábitur ei, nisi signum Jonæ Prophétæ...

Generátio mala et adúltera signum quærit: et signum non dábitur ei, nisi signum Jonæ Prophétæ. Sicut enim fuit Jonas in ventre ceti tribus diébus et tribus nóctibus: sic erit Fílius hóminis in corde terræ tribus diébus et tribus nóctibus. Viri Ninivítæ surgent in judício cum generatióne ista, et condemnábunt eam: quia pæniténtiam egérunt in prædicatióne Jonæ. Et ecce plus quam Jonas hic.

Ex more docti mýstico
Servémus hoc jejúnium,
Deno diérum círculo
Ducto quater notíssimo.

Lex et prophétæ prímitus
Hoc prætulérunt, póstmodum
Christus sacrávit, ómnium
Rex atque factor témporum.

Utámur ergo párcius
Verbis, cibis et pótibus,
Somno, jocis, et árctius
Perstémus in custódia.

Vitémus autem péssima,

Quæ súbruunt mentes vagas:
Nullúmque demus cállidi
Hostis locum tyránnidi.

Dicámus omnes cérnui:
Clamémus atque sínguli,
Plorémus ante Júdicem,
Flectámus iram víndicem,

Nostris malis offéndimus
Tuam, Deus, cleméntiam:
Effúnde nobis désuper,
Remíssor, indulgéntiam.

Meménto quod sumus tui,
Licet cadúci, plásmatis:
Ne des honórem nóminis
Tui, precámur, álteri.

Laxa malum, quod fécimus,
Auge bonum, quod póscimus:
Placére quo tandem tibi
Possímus hic, et pérpetim.

Præsta, beáta Trínitas,
Concéde, simplex Únitas,
Ut fructuósa sint tuis
Jejuniórum múnera.

Amen.

Today is the Ember Wednesday in Lent; the Quattuor Tempora are observed in the Mass (it is Reminíscere miseratiónum tuárum, Dómine today) and not in the Office. There are two lessons from the Old Testament prior to the Gospel lesson, the first from the Book of Exodus and the second from the 3rd Book of Kings (what is these days called the 1st Book, after the two of the Prophet Samuel).

The fast of today is prescribed by a double law: it is Lent, and it is Ember Wednesday. It is the same with the Friday and Saturday of this week. There are two principal objects for the Ember days of this period of the year: the first is, to offer up to God the Season of Spring, and, by fasting and prayer, to draw down his blessing upon it; the second is, to ask Him to enrich with His choicest graces the Priests and Sacred Ministers who are to receive their Ordination on Saturday. Let us, therefore, have a great respect for these three days; and let those who violate, upon them, the laws of Fasting or Abstinence, know that they commit a two-fold sin.

Up to the 11th century, the Ember Days of Spring were kept in the first week of March; and those of Summer, in the second week of June. It was St. Gregory VII who fixed them as we now have them; that is, the Ember Days of Spring in the first week of Lent, and those of Summer in Whitsun Week.

The Station for today is the Basilica of Saint Mary Major. Let us honour the Mother of God, the Refuge of Sinners; and let us ask her to present to our Divine Judge the humble tribute of our penance. (Venerable Prosper in L'Année Liturgique)

Blessed Ildefonso in his Liber Sacramentorum is chiefly interested in discussing how the 'original' III Tempora became IV Tempora and the "superfluity" of an Embertide in Lent; all of it interesting enough but perhaps, ahem, superfluous here. The venerable Father John Hunwicke posted a brief essay about this subject at his blog Father Hunwicke's Mutual Enrichment yesterday, followed today by its second part.

Lectio 1
Léctio sancti Evangélii secúndum Matthǽum
Matt 12:38-50
In illo témpore: Respondérunt Jesu quidam de scribis et pharisǽis, dicéntes: Magíster, vólumus a te signum vidére. Et réliqua.

Homilía sancti Ambrósii Epíscopi
Lib. 7 in Lucæ cap. 11
Judæórum plebe damnáta, Ecclésiæ mystérium evidénter exprímitur, quæ in Ninivítis per pœniténtiam, et in regína Austri per stúdium percipiéndæ sapiéntiæ, de totíus orbis fínibus congregátur, ut pacífici Salomónis verba cognóscat. Regína plane, cujus regnum est indivísum, de divérsis et distántibus pópulis in unum corpus assúrgens.

R. Scíndite corda vestra, et non vestiménta vestra: et convertímini ad Dóminum Deum vestrum:
* Quia benígnus et miséricors est.
V. Derelínquat ímpius viam suam, et vir iníquus cogitatiónes suas, et revertátur ad Dóminum, et miserébitur ejus.
R. Quia benígnus et miséricors est.

Lectio 2
Itaque sacraméntum illud magnum est de Christo et Ecclésia. Sed tamen hoc majus est, quia illud in figúra ante præcéssit, nunc autem plenum in veritáte mystérium est. Illic enim Sálomon typus, hic autem Christus in suo córpore est. Ex duóbus ígitur constat Ecclésia: ut aut peccáre nésciat, aut peccáre désinat. Pœniténtia enim delíctum ábolet, sapiéntia cavet.

R. Frange esuriénti panem tuum, et egénos vagósque induc in domum tuam:
* Tunc erúmpet quasi mane lumen tuum, et anteíbit fáciem tuam justítia tua.
V. Cum víderis nudum, óperi eum, et carnem tuam ne despéxeris.
R. Tunc erúmpet quasi mane lumen tuum, et anteíbit fáciem tuam justítia tua.

Lectio 3

Céterum Jonæ signum, ut typus Domínicæ passiónis, ita étiam grávium, quæ Judǽi commíserint, testificátio peccatórum est. Simul advértere licet et majestátis oráculum, et pietátis indícium. Namque Ninivitárum exémplo et denuntiátur supplícium, et remédium demonstrátur. Unde étiam Judǽi debent non desperáre indulgéntiam, si velint ágere pœniténtiam.

R. Abscóndite eleemósynam in sinu páuperum, et ipsa orábit pro vobis ad Dóminum:
* Quia sicut aqua extínguit ignem, ita eleemósyna extínguit peccátum.
V. Date eleemósynam, et ecce ómnia munda sunt vobis.
R. Quia sicut aqua extínguit ignem, ita eleemósyna extínguit peccátum.
V. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
R. Quia sicut aqua extínguit ignem, ita eleemósyna extínguit peccátum.

 

Statio ad S. Mariam majorem

The Liberian Basilica on the summit of the Esquiline was originally adapted by Pope Liberius (352-66) from a classical aula named after Sicininus, for which reason Ammianus Marcellinus calls it the Basilica Sicinini. In the time of Pope Damasus I (366-84) it was occupied by the schismatics belonging to the party of the antipope Ursicinus. Sixtus III (432-40) caused it to be restored and decorated with mosaics representing the life of the Blessed Virgin, and it is possible that the shrine of the praesepe, a small Roman reproduction of the sanctuary of the Nativity at Bethlehem, dates from the same time. Under the high altar rest the bodies of St Matthias and of St Epaphras, a disciple of St Paul at Colosse. (Blessed Ildefonso in Liber Sacramentorum)

The Schola is in good voice today indeed; M l'Abbé Grodziski is the celebrant of the Mass.

Introitus. Ps. 24, 6, 3.et 22. Reminíscere miseratiónum tuárum, Dómine, et misericórdiæ tuæ, quæ a sǽculo sunt: ne umquam dominéntur nobis inimíci nostri: líbera nos, Deus Israël, ex ómnibus angústiis nostris. Ps. ib., 1-2. Ad te, Dómine, levávi ánimam meam: Deus meus, in te confído, non erubéscam. ℣. Glória Patri.

They sang four or five additional verses, as was appropriate during the procession and incensing of the altar; I wasn't paying enough attention as they began and so couldn't identify each of them. 

Oratio. Preces nostras, quǽsumus, Dómine, cleménter exáudi: et contra cuncta nobis adversántia, déxteram tuæ majestátis exténde. Per Dóminum.

Léctio libri Exodi.
Exodi 24, 12-18.

In diébus illis: Dixit Dóminus ad Móysen: Ascénde ad me in montem, et esto ibi: dabóque tibi tábulas lapídeas, et legem ac mandáta quæ scripsi: ut dóceas fílios Israël. Surrexérunt Moyses et Josue miníster ejus: ascendénsque Moyses in montem Dei, senióribus ait: Exspectáte hic, donec revertámur ad vos. Habétis Aaron et Hur vobíscum: si quid natum luent quæstiónis, referétis ad eos. Cumque ascendísset Moyses, opéruit nubes montem, et habitávit glória Dómini super Sínai, tegens illum nube sex diébus: séptimo autem die vocávit eum de médio calíginis. Erat autem spécies glóriæ Dómini, quasi ignis ardens super vérticem montis; in conspéctu filiórum Israël. Ingressúsque Móyses médium nébulæ, ascéndit in montem: et luit ibi quadragínta diébus et quadragínta nóctibus.

Graduale. Ps. 24, 17-18. Tribulatiónes cordis mei dilatátæ sunt: de necessitátibus meis éripe me, Dómine. ℣. Vide humilitátem meam, et labórem meum: et dimítte ómnia peccáta mea.

Oratio. Devotiónem pópuli tui, quǽsumus, Dómine, benígnus inténde: ut, qui per abstinéntiam macerántur in córpore, per fructum boni óperis reficiántur in mente. Per Dóminum.

Léctio libri Regum
3 Reg. 19, 3-8.
In diébus illis: Venit Elías in Bersabée Juda, et dimísit ibi púerum suum, et perréxit in desértum, viam uníus diéi. Cumque venísset, et sedéret subter unam juníperum, petívit ánimæ suæ, ut morerétur, et ait: Súfficit mihi, Dómine, tolle ánimam meam: neque enim mélior sum quam patres mei. Projecítque se, et obdormívit in umbra juníperi: et ecce, Angelus Dómini tétigit eum, et dixit illi: Surge et cómede. Respéxit, et ecce ad caput suum subcinerícius panis, et vas aquæ: comédit ergo et bibit, et rursum obdormívit. Reversúsque est Angelus Dómini secundo, et tétigit eum, dixítque illi: Surge, comede: grandis enim tibi restat via. Qui cum surrexísset, comédit et bibit, et ambulávit in fortitúdine cibi illíus quadragínta diébus et quadragínta nóctibus, usque ad montem Dei Horeb.

Tractus. Ps. 24, 17, 18 et 1-4. De necessitátibus meis éripe me, Dómine: vide humilitátem meam et labórem meum: et dimítte ómnia peccáta mea. ℣. Ad te, Dómine, levávi ánimam meam: Deus meus, in te confído, non erubéscam: neque irrídeant me inimíci mei. ℣. Etenim univérsi, qui te exspéctant, non confundéntur: confundántur omnes faciéntes vana.

✠ Sequéntia sancti Evangélii secúndum Matthǽum.
Matth. 12, 38-50.

In illo témpore: Respondérunt Jesu quidam de scribis et pharisǽis, dicéntes: Magíster, vólumus a te signum vidére. Qui respóndens, ait illis: Generátio mala et adúltera signum quærit: et signum non dábitur ei, nisi signum Jonæ Prophétæ. Sicut enim fuit Jonas in ventre ceti tribus diébus et tribus nóctibus: sic erit Fílius hóminis in corde terræ tribus diébus et tribus nóctibus. Viri Ninivítæ surgent in judício cum generatióne ista, et condemnábunt eam: quia pæniténtiam egérunt in prædicatióne Jonæ. Et ecce plus quam Jonas hic. Regína Austri surget in judício cum generatióne ista, et condemnábit eam: quia venit a fínibus terræ audire sapiéntiam Salomónis. Et ecce plus quam Sálomon hic. Cum autem immúndus spíritus exíerit ab hómine, ámbulat per loca árida, quærens réquiem, et non invénit. Tunc dicit: Revértar in domum meam, unde exívi. Et véniens invénit eam vacántem, scopis mundátam, et ornátam. Tunc vadit, et assúmit septem álios spíritus secum nequióres se, et intrántes hábitant ibi: et fiunt novíssima hóminis illíus pejóra prióribus. Sic erit et generatióni huic péssimæ. Adhuc eo loquénte ad turbas, ecce, Mater ejus et fratres stabant foris, quæréntes loqui ei. Dixit autem ei quidam: Ecce, mater tua et fratres tui foris stant, quæréntes te. At ipse respóndens dicénti sibi, ait: Quæ est mater mea, et qui sunt fratres mei? Et exténdens manum in discípulos suos, dixit: Ecce mater mea et fratres mei. Quicúmque enim fécerit voluntátem Patris mei, qui in cœlis est: ipse meus frater et soror et mater est.

The Schola will also sing the antiques versets of the Meditabor (and of the Intellege clamorem meum at the Communion).

Offertorium. Ps. 118, 47 et 48. Meditábor in mandátis tuis, quæ diléxi valde: et levábo manus meas ad mandáta tua, quæ diléxi.

Secreta. Hóstias tibi, Dómine, placatiónis offérimus: ut et delícta nostra miserátus absólvas, et nutántia corda tu dírigas. Per Dóminum.

Communio. Ps. 5, 2-4. Intéllege clamórem meum: inténde voci oratiónis meæ, Rex meus et Deus meus: quóniam ad te orábo, Dómine.

Postcommunio. Tui, Dómine, perceptióne sacraménti, et a nostris mundémur occúltis, et ab hóstium liberémur insídiis. Per Dóminum.

Oratio super populum. Humiliáte cápita vestra Deo. Mentes nostras, quǽsumus, Dómine, lúmine tuæ claritátis illústra: ut vidére póssimus, quæ agénda sunt; et, quæ recta sunt, agere valeámus. Per Dóminum.

It is characteristic of every frivolous and unbelieving age, such as our own, to manifest a certain inquisitive desire for religious experiences, as they are called, but which, on account of an evil disposition of mind, though they may tend to soften the heart, yet never succeed in bringing it back to God. Such unbelieving persons, who, like Herod, when confronted with Jesus, seek supernatural and miraculous manifestations for the sake of excitement-- thus in our own days spiritualism and theosophy have become the vogue-- as a vent for their morbid curiosity, are altogether on the wrong road.

God hides Himself from the idle curiosity of the inquisitive and from the arrogant investigations of those scientists who claim to scrutinize the footprints of the divine Master on the sands of creation, and conceals his glory under the veil of humility and of the annihilation of the Cross and the sepulchre. This is the sign, prefigured by the prophet Jonas, which alone, as the Gospel of today attests, will be granted to a sceptical and unbelieving generation. (Venerable Prosper)

LDVM