Today is celebrated the solemn patronal feast of Saint Eugene...

At Saint-Eugène in Paris, with commemorations of the 24th and last Sunday post Pentecosten and of Saint Cecilia (whose feast is Tuesday, the 22nd); the Messe de Sainte Cécile is 'created' this morning, composed in honor of the Schola Sainte-Cécile by M Augustin d'Oliveira. The libellum is here


'A Missa brevis sans Credo but setting the Elevation, O salutaris Hostia, and the Domine salvam fac Galliam, this composition draws inspiration from divers and eclectic sources, among them being la souplesse (suppleness, flexibility, versatility etc) of the plainchant and the mediaeval organum of the great basilicas adapted to a contemporary compositional style. It engages with (elle fait dialoguer...) the voices of the schola, the string orchestra, and the organ for the greater glory of God.'   

The Mass beginds with the procession of the sacred relics of Saints Eugene and Saint Cecile to the altar of Saint Eugene, where it and they will be incensed. The Schola sings Dominus regnavit (1734)--  which is in six movements, requiring close to half an hour to perform; so I wonder...--, one of the grand motets of Jean-Joseph Cassanéa de Mondonville (1711-1772), maître de la Chapelle royale at Versailles.

The servers are preparing the altar of Saint Eugene; I might have slept for another five minutes. The Mondonville sounds lovely; the first movement only, however. 




Introitus. Statuit * ei Dóminus testaméntum pacis, et príncipem fecit eum : * ut sit illi sacerdótii dígnitas in ætérnum. Ps. Meménto, Dómine, David : * et omnis mansuetúdinis ejus. V/. Glória Patri.

The Kyrie completed, the Gloria is intoned by M le Curé, who is assisted in this Solemn High Mass by M l'Abbé Grodziski (subdeacon i.e. he will sing the lesson) and M l'Abbé Ignotus (deacon i.e. he will sing the Gospel). M l'Abbé I. is at Saint-E. often enough that I ought to know his name. 

Collecta. Deus, qui nos beáti Eugenii Martyris tui confessióne gloriósa circumdas et protegis : præsta nobis ; et ejus intercessióne gaudere, et oratióne fulciri. Per Dóminum.

Collecta. Excita, quæsumus, Dómine, tuórum fidélium voluntátes : ut divíni óperis fructum propénsius exsequéntes ; pietátis tuæ remédia majóra percípiant.

Collecta. Deus, qui nos ánnua beátæ Cæcíliæ Vírginis et Mártyris tuæ solemnitáte lætíficas : da, ut, quam venerámur offício, étiam piæ conversatiónis sequámur exémplo. Per Dóminum.

Lectio Epistolae Beati Iacobi Apostoli
Iac. I,12-18
Caríssimi : Beátus vir, qui suffert tentatiónem : quóniam cum probátus fúerit, accípiet corónam vitæ, quam repromísit Deus diligéntibus se. Nemo cum tentátur, dicat, quóniam a Deo tentátur : Deus enim intentátor malórum est : ipse autem néminem tentat. Vnusquísque vero tentátur a concupiscéntia, cum concéperit, parit peccátum : peccátum vero cum consummátum fúerit, générat mortem. Nolíte ítaque erráre, fratres mei dilectíssimi. Omne datum óptimum, et omne donum perféctum desúrsum est, descéndens a Patre lúminum, apud quem non est transmutátio, nec vicissitúdinis obumbrátio. Voluntárie enim génuit nos verbo veritátis, ut simus inítium áliquod creatúræ ejus.

Graduale. Ps 88,21-23. Invéni * David servum meum, óleo sancto meo unxi eum : manus enim mea auxiliábitur ei, et bráchium meum confortábit eum. V/. Nihil profíciet inimícus in eo, et fílius iniquitátis * non nocébit ei.

The chanting of the proper has been flawless this morning.


The video recording of this morning's Mass


Allelúia, allelúia. Ps 109,4. V/. Tu es sacérdos in ætérnum, secúndum órdinem * Melchisédech. Alleluia.

Sequentia.

VERBI semen qui plantavit
His in terris, et rigavit
Laudemus Eugenium.

Tibi quod dedit loquendo
Confirmavit moriendo,
Christi testimonium.

ORBIS sordes cum pagani
Elueret Christiani
Sanguinis effusio.

In nos rivum derivasti
Parvum gregem confirmasti
Nobili martyrio.

ROMA, Petro defensore,
Gallia propugnatore
Gaudet Dyonisio.

Nostra vallis servatore,
Et fido deprecatore
Gaudeat Eugenio.

DIONYSI facientis
Imitator, et docentis
Auditor assiduus.

In se Christum sic formavit,
Martyrio sic prælusit
Cœli miles strenuus.

INDE tandem eruuntur,
Indice quo servabantur,
In hac æde collocantur,
Pietatis sumptibus.

Spiritum orbe majorem,
Terrenorum contemptorem,
Supernorum amatorem
Totum Deo deditum !

O qui cœlo vim fecisti,
Qui cruciatus vicisti,
Mortem ipsam calcavisti,
Qui nos ita docuisti
Superare vitia.

Cultu pio te colamus,
Opem tuum sentiamus,
Teque factis exprimamus,
Ut tecum perveniamus,
Ad regna cœlestia. Amen.


+Sequentia Sancti Evangelii secundum Lucam
Luc 14,26-33
In illo témpore : Dixit Jesus turbis : Si quis venit ad me, et non odit patrem suum, et matrem, et uxórem, et fílios, et fratres, et soróres, adhuc autem et ánimam suam, non potest meus esse discípulus. Et qui non bájulat crucem suam, et venit post me, non potest meus esse discípulus. Quis enim ex vobis volens turrim ædificáre, non prius sedens cómputat sumptus, qui necessárii sunt, si hábeat ad perficiéndum ; ne, posteáquam posúerit fundaméntum, et non potúerit perfícere, omnes, qui vident, incípiant illúdere ei, dicéntes : Quia hic homo cœpit ædificáre, et non pótuit consummáre ? Aut quis rex itúrus commíttere bellum advérsus álium regem, non sedens prius cógitat, si possit cum decem millibus occurrere ei, qui cum viginti míllibus venit ad se ? Alióquin, adhuc illo longe agénte, legatiónem mittens, rogat ea, quæ pacis sunt. Sic ergo omnis ex vobis, qui non renúntiat ómnibus, quæ póssidet, non potest meus esse
discípulus.


M Grodziski is the best singer of the lessons; M I. managed his glitches well, however. Si quis venit ad me, et non odit patrem suum, et matrem, et uxórem, et fílios, et fratres, et soróres, adhuc autem et ánimam suam, non potest meus esse discípulus. Amen, amen. We shall see what I can glean from M le Curé's sermon. New, sumptuously-made gold vestments-- chasuble, dalmatic, tunic-- were gifts for the feast. 

Offertorium. Véritas mea * et misericórdia mea cum ipso : et in nómine meo exaltábitur cornu ejus.

And at the incensing of the altar, the Parisian Office hymn of Saint Eugene, Sancti Eugenii digna memoria; the music is the H 55 Salve Regina of Marc-Antoine Charpentier (1643-1704), maître de chapelle of the Jesuits in Paris, with orchestration by M D'Oliveira (the 1902 French translation is by Eugène Tessier, curé de Deuil). 

Sancti Eugenii digna memoria
Recurrit, Socii ; plaudat Ecclesia,
Exultat Gallia, tanti Martyrii
Sacro ditata pignore.

Alumnus Græciæ, visit Hispaniam,
Doctor Hispaniæ revisit Galliam,
Docti præsentiam Doctoris Galliæ
Fideli captans pectore.

Patrem desiderat, votum prosequitur,
Jam prope venerat, hostis irascitur
Sanctus vir rapitur, quem ensis tenerat,
Caput vellens a corpore.

In lacu proximo corpus submittitur,
Custodi optimo pignus commititur ;
Recens, ut mittitur manet longissimo
Sub unda corpus tempore.

Hercoldus patitur, quem Dei visio
Ex hoc alloquitur in Dyonisio :
Salutis pretio Sanctus redimitur,
Digno locandus decore.

Sit Patri gloria, sit honor Filio,
Virtus, potentia, laus, jubilatio ;
Flamini socio surgat sors socia,
Ut pari constant robore.
Amen.

A beautiful rendition of this beautiful hymn, motet. 

Secreta. Infirmitátem nostram, quæsumus, Dómine, hujus sacrifícii grátia, corrobora : ut contra insidias inimici vigilando et orando certantes, beáti Eugenii Martyris tui precibus et exemplo vincamus. Per Dóminum.

Secreta. Propítius esto, Dómine, supplicatiónibus nostris : et pópuli tui oblatiónibus, precibúsque suscéptis, ómnium nostrum ad te corda convérte ; ut a terrénis cupiditátibus liberáti, ad cæléstia desidéria transeámus.

Secreta. Hæc hóstia, Dómine, placatiónis et laudis, quæsumus : ut, intercedénte beáta Cæcília Vírgine et Mártyre tua, nos propitiatióne tua dignos semper effíciat. Per Dóminum.

M le Curé is singing the solemn tone of the Parisian praefatio de sanctis. The Sanctus is quite splendid. 

Ad Elevationem Sanctissimi Sacramenti. [D'Oliveira's setting]

O salutáris Hóstia,
Quæ cœli pandis óstium :
Bella premunt hostília,
Da robur, fer auxílium.

O vere digna Hóstia,
Spes única fidélium :
In te confídit Fráncia,
Da pacem, serva lílium.

Uni trinóque Dómino
Sit sempitérna glória :
Qui vitam sine término
Nobis donet in pátria. Amen.

Psallendum. Ps 1,1-3. Beátus vir qui non ábiit in consílium impiórum, sed in lege Dómini fuit volúntas ejus. V/. Et erit tanquam lignum, quod plantátus est secus decúrsus aquárum : et ómnia quæcúmque fecit prosperabúntur. [Communio of the Mass of the feast of Saint Eugene in the Hispano-Mozarabic Rite; the Vizigothic plainchant taken from the MSS of Cardinal Cisneros at the Toledo Cathedral] 

A high point of the proper of the Mass, the Psallendum.

Communio. Ps 88,36-38 Semel jurávi * in sancto meo : semen ejus in aetérnum manébit : et sedes ejus sicut sol in conspéctu meo, et sicut luna perfecta in æternum, et testis in cælo.

Oratio pro Gallia. [D'Oliveira's setting]

Domine, salvam fac Galliam : * Et exaudi nos in die qua invocaverimus te.

Postcommunio. Suscipiéntes, Dómine, pignus æternæ vitæ, ne permittas propter amorem podibilis vitæ admittere illicita : qui Martyri tuo Eugenio dedisti propter timorem et amorem tuum duros corporis dolores libenter pati. Per Dóminum.

Postcommunio. Concéde nobis, quæsumus, Dómine : ut per hæc sacraménta quæ súmpsimus, quidquid in nostra mente vitiósum est, ipsórum medicatiónis dono curétur.

Postcommunio. Satiásti, Dómine, famíliam tuam munéribus sacris : ejus, quæsumus, semper interventióne nos réfove, cujus solémnia celebrámus. Per Dóminum.

Ad Evangelium.





At the sortie des clercs, the Vespers hymn from the old Parisian Office, chant of the VIa tone taken from the use of Coutances, orchestrated by M D'Oliveira. 











LDVM






 


Dr Touve Ratovondrahety, Jean-Joseph Cassanéa de Mondonville, Eugène Tessier, Marc-Antoine Charpentier, Henri Adam de Villiers

Comments